Zmiany klimatu Kamienie głodu ostrzegają przed trudnymi czasami. Co próbują przekazać? 26 sierpnia 2022 Zmiany klimatu Kamienie głodu ostrzegają przed trudnymi czasami. Co próbują przekazać? 26 sierpnia 2022 Przeczytaj także Zmiany klimatu Emisje CO2 nadal rosną. Czy uda się osiągnąć cele porozumienia paryskiego? Porozumienie paryskie z 2015 roku wymuszało na największych emitentach gazów cieplarnianych przedstawienie scenariuszy ograniczenia emisji do 2020 roku i ich stopniowe wprowadzanie. Trwający szczyt klimatyczny COP29 to okazja do zrewidowania tych założeń. Wnioski nie są optymistyczne – sekretarz generalny ONZ podsumowuje rok 2024 jako “klasę mistrzowską w zakresie niszczenia klimatu”. Zmiany klimatu Normy przekroczone dwukrotnie – wysokie stężenie PM2.5 w powietrzu W pierwszych tygodniach listopada normy stężenia szkodliwych pyłów w powietrzu zostały przekroczone dwu, a nawet trzykrotnie. Smog to mieszanka pyłów zawieszonych, szkodliwych związków chemicznych, siarki, tlenku węgla, azotu i aldehydów. Skąd się bierze to zjawisko i co zrobić, żeby uniknąć negatywnych konsekwencji oddychania zanieczyszczonym powietrzem? Susza odkryła wieść z przeszłości. “Jeśli mnie widzisz, płacz” ostrzegają inskrypcje na skałach w korycie czeskiej Łaby. Czym są kamienie głodu i co zwiastują? Reklama Kamienie głodu – co znaczą? Spadający poziom wody w europejskich rzekach odkrył przestrogę, którą zmarli przekazali przyszłym pokoleniom. W korycie Łaby przepływającej przez Niemcy i Czechy ukazały się tzw. kamienie głodu. Można je zobaczyć także w Renie, Wezarze, Dunaju i Mozeli. To ostrzeżenie przed nadchodzącymi trudnymi czasami. Recent droughts in Europe once again made visible the "Hunger Stones" in some Czech and German rivers. These stones were used to mark desperately low river levels that would forecast famines. This one, in Elbe river, is from 1616 and says: "If you see me, cry"#archaeohistories pic.twitter.com/rkPDVw7uPx— ArchaeoHistories (@histories_arch) August 14, 2022 “Jeśli mnie widzisz, płacz” Ten napis pochodzi z 1904 roku i widnieje na kamieniu w okolicach czeskiego miasta Dečina. Wyrył go właściciel lokalnego baru – Franz Meyer, nawiązując do dawnego sposobu mierzenia poziomu rzek w osadnictwach niemieckich i zaznaczania największych spadków wody. Najwięcej kamieni głodu pochodzi z okresu między XV a XIX wiekiem. Inskrypcje wyryte na kamieniach informują o latach suszy, ale potrafią też ostrzec przed skutkami braku wody, nieurodzajem i głodem – informuje niemiecki dziennik Frankfurter Allgemeine Zeitung. Głaz, na którym wyryto przestrogę służył do oznaczania poziomu wody w Łabie od 1417 roku. Opowiada on wyrzeźbioną latami historię o tym, jak trudne, pełne biedy i głodu czasy zwiastuje susza. Najstarszy widoczny i możliwy do odczytania napis pochodzi z 1616 roku. Następne datowane są na 1707 i 1893 rok. Inskrypcje na kamieniach głodu ujawniają się przed ludzkim okiem, kiedy poziom wody spada poniżej 160 cm. Kamień głodu w Dečinie. Źródło: Dr. Bernd Gross/Wikimedia Commons Inne daty wykute w kamieniach głodu nie odbiegają w daleką przeszłość. Ostrzeżenia przed suszą, które można było odczytać tego lata, pochodzą także z połowy XX, a nawet XXI wieku. Jeden z kamieni nosi datę 2018 roku, kiedy ekstremalna susza sprawiła, że poziom Łaby osiągnął najniższy poziom od 50 lat. Tegoroczna susza ujawniła znacznie więcej artefaktów. Opadający poziom wód odkrył hiszpański Stonehenge, kamienny krąg sprzed kilku tysięcy lat. Bez rzek nie powstałaby cywilizacje. Największe starożytne osady powstawały właśnie w dorzeczach wielkich rzek jak Eufrat, Tygrys czy Nil, gdzie wylewająca się cyklicznie woda użyźniała glebę, co pozwoliło na rozwój rolnictwa. Niski poziom wody w rzekach to oznaka nadchodzącego głodu, ponieważ susza zagraża produkcji żywności. Wysychają największe rzeki Europy Ren, Dunaj, Pad, Loara, Tamiza – to niektóre z wielkich rzek, których stan demonstruje skalę tegorocznych fal upałów. Niektórzy z naukowców twierdzą, że mamy do czynienia z najgorszą suszą w Europie od 500 lat. O tym, jak tragiczne skutki dla rolnictwa może mieć brak wody przekonały się Włochy. Z przeprowadzonych przez ministerstwo badań wynika, że Włochy straciły 19% zasobów wody w latach 1991-2020 w porównaniu do pierwszej połowy XX wieku. A straty mogą być coraz większe, sięgające nawet 40% w ciągu najbliższych kilkudziesięciu lat, ostrzegł minister rolnictwa Stefano Patunelli. Z tego powodu aktualnie zagrożona jest nawet ⅓ produkcji rolnej. Jednak żywność to nie wszystko. Rzeki odgrywają ważną rolę także w handlu oraz produkcji energii. Niski poziom wód sprawia, że drogi rzeczne stają się niemożliwe do przepłynięcia, ograniczając dostawy, m. in. paliw kopalnych. Wody rzeczne służą także w procesie chłodzenia elektrowni. Ich mała ilość i wysoka temperatura, która podnosi się wraz z opadającym poziomem rzeki, może grozić przerwami w dostawach energii, a nawet kryzysem energetycznym. Przeczytaj więcej o tym, jak upały mogą wpływać na przerwy w dostawie energii. Źródło: guardian.com, euronews.com, apnews.com, next.gazeta.pl Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.