Instalacja fotowoltaiczna z magazynem energii

Poznaj orientacyjne koszty

Polskie sieci przesyłowe w opłakanym stanie. NIK ujawnia szczegóły raportu

Polskie sieci przesyłowe w opłakanym stanie. NIK ujawnia szczegóły raportu

Polskie sieci przesyłowe w opłakanym stanie. NIK ujawnia szczegóły raportu

Ponad połowa naszych linii elektroenergetycznych ma ponad 30 lat” – pisze Najwyższa Izba Kontroli w swoim nowym raporcie. Dokument ujawnia, że sieci przesyłowe w Polsce wymagają pilnej modernizacji. Ich aktualny stan może być sporą przeszkodą w transformacji energetycznej, gdyż utrudnia np. przyłączanie OZE.

Reklama

“Modernizacja sieci kuleje” – raport NIK odkrywa ciemną stronę polskiej energetyki

Transformacja energetyczna to złożony proces, który wymaga od władz i obywateli szeregu działań na wielu płaszczyznach. Stworzenie ekologicznego krajowego systemu energetycznego to nie tylko kwestia wymiany elektrowni węglowych na farmy wiatrowe i słoneczne oraz reaktory jądrowe. Jednym z istotnych aspektów są również sieci przesyłowe, przez które musi biec prąd. Aby udźwignęły nowe sposoby produkcji energii, muszą być odpowiednio zmodernizowane. Niestety jak wynika z najnowszego raportu Najwyższej Izby Kontroli, w Polsce sytuacja ta pozostawia wiele do życzenia.

–  Jakość przesyłanej energii jest coraz niższa, modernizacja sieci kuleje. Tymczasem bez inwestycji nie będzie mowy o uwolnieniu gospodarki od węgla. Niepełna transpozycja przepisów unijnych również opóźnia rozwój sieci dystrybucyjnej, ponieważ brak jest jednolitego środowiska prawnego – czytamy w komunika wydany w związku z premierą raportu NIK

Jak bardzo jest źle? Według NIK Ministerstwo Klimatu i Środowiska miało ponad dwa lata opóźnienia w przygotowaniu projektów aktów, które miały przenieść na grunt krajowy przepisy unijne dotyczące modernizacji sieci przesyłowych. Według Izby utrudniało to osobom prywatnym i przedsiębiorstwom zaangażowanie w rozwój sektora energetycznego.

Stare sieci i olbrzymie koszty

Najgorszy zdaniem NIK jest stan linii elektroenergetycznych wysokiego napięcia. W 2021 roku aż 46% z nich było starsze niż 40 lat, a tylko 16% – młodsze niż 10 lat. W przypadku linii średniego napięcia wartości te wynoszą odpowiednio 40% i 15%, a przy liniach niskonapięciowych – 30% i 19%.

Opłakany stan krajowych sieci przesyłowych sprawia, że cały system działa w sposób nieoptymalny, a przy okazji generuje koszty dla budżetu państwa. Przestarzałe linie nie są w stanie dostarczać całej wygenerowanej energii. Według NIK w 2021 roku ilość niedostarczonego prądu wzrosła o 50% więcej niż w roku poprzednim. Operatorzy systemów dystrybucyjnych (OSD) mają w takich sytuacjach obowiązek wypłacania bonifikat za wyprodukowaną “niepotrzebnie” energię. W 2022 roku wniosków o takie wypłaty było 25 razy więcej niż dwa lata wcześniej. Od 2018 roku do pierwszej połowy 2022 roku udzielono łącznie 1078 bonifikat na łączną kwotę ponad 7,6 mln zł.

Najwyższa Izba Kontroli idzie do prokuratury. Chodzi o utrudnianie jej działania

Oprócz sporego opóźnienia w modernizacji sieci przesyłowych NIK wskazuje również na powolne działanie administracji krajowej w kwestiach rozpatrywania wniosków o przyłączenie do systemu. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki miał regularnie przekraczać terminy wydania decyzji w tych sprawach. Problemy były również z wypłacaniem bonifikat za niedostarczoną energię od operatorów systemów dystrybucyjnych. Tylko jeden z kontrolowanych OSD udzielał tych wypłat terminowo i we właściwych wysokościach. Pozostali nie dotrzymywali terminów, co w przypadku jednego z operatorów dotyczyło nawet co czwartej sprawy.

NIK przyznała również, że w toku przeprowadzania kontroli ich działania były utrudniane:

– W spółkach Energa SA i Energa-Operator SA NIK nie przeprowadziła kontroli, mimo przedłożenia wymaganych dokumentów przez kontrolerów. Energa SA uniemożliwiła rozpoczęcie kontroli, natomiast Energa-Operator SA zakwestionowała podstawy prawne przeprowadzenia w niej kontroli w zakresie objętym tematyką. NIK skierowała do prokuratury zawiadomienia o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przez członków Zarządu Energa SA i Zarządu Energa-Operator SA przestępstw z art. 98 ustawy o NIK – czytamy w komunikacie Izby.

Jak można wnioskować po datach, raport NIK dotyczy stanu polskiej sieci przesyłowej sprzed 2-3 lat, a więc z momentu, w którym rządził PiS. Czy aktualna koalicja rządząca weźmie sobie do serca diagnozę Izby i zadba o modernizację tego istotnego aspektu krajowej energetyki? Czas pokaże.

– Czytaj dalej: Jak państwo powinno zarządzać transformacją energetyczną? [PODCAST]

Źródła: nik.gov.pl, energetyka24.com

Fot. Canva (ruksil)

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.