Jak nauczyć dzieci, by dbały o naturę? Jak wytłumaczyć im czym jest ekologia i dlaczego ochrona środowiska jest ważna? Jak wyjaśnić temat zmian klimatu? Najlepiej dając dobry przykład. Najmłodsi uczą się przez obserwację i naśladowanie. Zatem do dzieła!

Co to jest ekologia?

Trudno jednym zdaniem wyjaśnić to pojęcie, bowiem ekologia, jako nauka obejmuje wiele sfer życia. Ekologia to dziedzina biologii. Ze względu na to co bada i opisuje, możemy wyróżnić m.in. ekologię społeczną, behawioralną, ewolucyjną czy ekosystemów.

W praktyce ekologia oznacza życie w harmonii z naturą i świadome korzystanie z zasobów planety. To nie moda, nie trend, ale styl życia, który zakłada pewne zasady, wybory i obowiązki. I właśnie tę myśl warto przekazać dzieciom. Nasze codzienne decyzje mogą mieć pozytywny wpływ na środowisko.

• Czytaj więcej: Co to jest ekologia i czym się zajmuje ekolog?

Co z edukacją ekologiczną w Polsce?

Od 1 września 2020 roku, zgodnie z poleceniem ministerstwa, uczniowie szkół podstawowych i ponadpodstawowych mają omawiać najistotniejsze problemy klimatyczne i ochrony środowiska w ramach innych przedmiotów.  

– Podczas zajęć dzieci kształtują właściwe nawyki, ucząc się oszczędzania energii, wody, surowców, segregowania i wtórnego wykorzystania odpadów, a także ekologicznego postępowania z wytworami technicznymi. Uczą się o zmianach klimatu, poznając złożoność problematyki. Realizują te treści na przyrodzie, geografii, chemii, fizyce i biologii – czytamy na stronie rządowej.

Treści nauczania z zakresu edukacji ekologicznej zawarte są ponadto w podstawach programowych do przedmiotów: etyka, język obcy nowożytny, podstawy przedsiębiorczości.

Nie doczekaliśmy się do tej pory osobnego przedmiotu dotyczącego nauki o zmianach klimatu. W lipcu 2021 roku do polskiego rządu (Prezesa Rady Ministrów) wpłynęła petycja zainicjowana w ramach kampanii Edukacja klimatyczna. Jej pomysłodawcy apelowali o jak najszybsze uzupełnienie podstawy programowej w szkołach o edukację na temat zmiany i ochrony klimatu.

Jak uczyć dzieci ekologii?

Najlepszy sposób to… dawanie dobrego przykładu. Chodzisz na zakupy z własną torbą wielorazowego użytku? Wybierasz przefiltrowaną wodę z kranu zamiast wody w plastikowych butelkach? Zainwestowałeś w termoizolację domu i panele fotowoltaiczne? Zatem jesteś po zielonej stronie mocy!

Poniżej podpowiadamy kilka pomysłów, jak zaangażować dzieci we wspólne dbanie o naturę.

1. Wrażliwy obserwator natury

Idź z dzieckiem do lasu, na łąkę czy do parku. Obserwujcie owady i ptaki. Jeśli macie taką możliwość zamontujcie karmnik dla ptaków na zimę lub domek dla owadów wiosną.

Natura pomaga dzieciom w rozwoju – nowe wyniki badań

2. Na tropie produktów

Jeśli masz taką możliwość, wybierz się z dzieckiem na wieś. Pokaż jak rośnie zboże i jak żyją zwierzęta. Pomoże ci to wyjaśnić pochodzenie produktów np. makaronu czy kaszy. Wybierzcie się razem na targ, by dziecko mogło poznać warzywa i owoce z polskich upraw. Posadź zioła na parapecie lub truskawki czy paprykę na balkonie. Obserwujcie jak rosną.

3. Smacznie i zdrowo  

Unikaj przetworzonego jedzenia i słodkich przekąsek. Przygotujcie wspólnie zdrowie batony, upieczcie ciasteczka bez cukru, zróbcie owocową sałatkę, z produktów kupionych na targu. I szanujcie jedzenie. Z danych Banków Żywności wynika, że wyrzucamy aż 3 mln ton żywności rocznie. Po powrocie ze sklepu wspólnie sprawdźcie datę przydatności do spożycia i ułóżcie produkty w lodówce.

4. Akcja segregacja

Wyjaśnij dziecku, dlaczego jest to ważne. Ucz go rozpoznawania plastiku, szkła czy papieru. Pokaż oznaczenia i kolory poszczególnych pojemników. Wspólnie ćwiczcie grupowanie śmieci. Niech od małego segregacja wejdzie mu w krew, a gdy podrośnie będzie to robić automatycznie. Możecie też przyłączyć się do wielu istniejących akcji zbierania plastikowych zakrętek.

5. Strażnik oszczędzania

Wytłumacz dziecku, jak to się dzieje, że w gniazdku jest prąd, a z kranu leci woda. Z taką wiedzą łatwiej będzie mu zrozumieć, dlaczego należy oszczędzać te zasoby. Przypominaj o zakręcaniu kranu podczas mycia zębów, gaszeniu światła w pokoju, w którym nie przebywacie lub wyłączaniu komputera.

6. Zabawa w stylu eko

Dzieci kochają zabawki. Jednak plastikowe gadżety, które po kilku użyciach się psują, a co więcej mogą zawierać toksyczne substancje, takie jak bisfenole, ftalany i polichlorek winylu (PVC), ołów, czy formaldehyd do ekologicznych z pewnością nie należą. Kupując zabawkę, sprawdź, czy posiada odpowiednie atesty lub zróbcie eko zabawkę samodzielnie!

5 ekogadżetów dla dziecka

7. Ruch to zdrowie

Rolki, rower lub spacer. Zamiast odwozić dziecko samochodem do szkoły, która jest 500 metrów od domu, wybierzcie się na poranny spacer. Rezygnacja z samochodu to mniej emisji CO2 do atmosfery, a ruch z pewnością pozytywnie wpłynie na zdrowie i kondycję całej rodziny. 

8. Młody aktywista

Od najmłodszych lat warto pokazywać dzieciom, że mają wpływ i mogą wziąć sprawy w swoje ręce. Jak? Organizując akcję sprzątania wokół szkoły, zbiórkę plastikowych nakrętek czy kiermasz używanych podręczników lub zabawek. 

9. Nie wyrzucamy, przetwarzamy!

Co sekundę z powierzchni Ziemi znika 1 hektar lasu. Porozmawiaj z dzieckiem na temat tego, skąd się bierze papier i wspólnie poszukajcie sposobów, jak go oszczędzać. Wykorzystajcie kartony, opakowania, stare koperty czy nieużywane kartki z zeszytów. Można na nich notować i malować! Drukujcie dwustronnie! 

• Czytaj więcej o Zielonym przedszkolu.

10. Książkowo-filmowe inspiracje

Wybieraj książki i filmy, które pokazują naturę, zwierzęta i mówią o ekologii. Takich tytułów nie brakuje! 

źródła: gov.pl/web, wwf.pl, mamotoja.pl

fot. Maksim Smagin/Unsplash

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.