Energia geotermalna. Podziemny skarb, który może zasilić europejskie domy

Wykorzystanie energii geotermalnej na dużą skalę przez długi czas ograniczone było do obszarów wulkanicznych, gdzie ciepło można łatwo uchwycić i przekształcić w energię elektryczną. Obecnie przełom w technologiach wiertniczych otwiera nowe horyzonty, oferując perspektywę “geotermii w dowolnym miejscu”.

Krótka geotermalna historia Europy

Od wieków ciepło otoczenia uwięzione pod ziemią było wykorzystywane do ogrzewania Europy. Jako przykład możemy podać łaźnie rzymskie, a także pierwszy na świecie system ciepłowniczy w Chaudes-Aigues w XIV wieku. 

Pierwsza elektrownia geotermalna została otwarta w 1904 roku we włoskim Larderello. W 1913 roku generowała 250 kilowatów energii elektrycznej. Ponad 100 lat później, w 2016 roku, energia geotermalna na całym świecie odpowiadała za produkcję 75 tys. gigawatogodzin rocznie. 

Energia geotermalna jest tania, niezawodna i odnawialna. Zapewnia produkcję energii elektrycznej, a także ogrzewanie i chłodzenie. Jednak Europa nigdy w pełni nie wykorzystała jej potencjału. 

W Europie do największych użytkowników geotermii należą Francja, Niemcy, Włochy i Turcja. Ostatnio do tego grona dołączyły także Polska i Czechy. 

Miasta na całym świecie wykorzystują energię geotermalną do dostarczania energii elektrycznej dla całych społeczności. W Reykjaviku na Islandii od lat 30. XX wieku, 99% energii do ogrzewania pomieszczeń pochodzi z geotermii. 

Geotermia płytka i głęboka

Geotermia dzieli się na dwa rodzaje: 

• płytką, sięgającą 1 km pod ziemią,
• głęboką, która sięga do 8-10 km pod ziemią.

Geotermia płytka obejmuje zarówno małe rośliny, jak i dwumetrowe systemy grzewcze w ogrodach, wychwytujące całoroczne ciepło uwięzione w glebie. 

Tego typu systemy możemy spotkać w domowych instalacjach hybrydowych, w połączeniu z kotłami na gaz lub olej. Co ciekawe, energia pochodząca z geotermii płytkiej może ogrzewać większe budynki. Z tego rozwiązania korzysta m.in. Parlament Europejski czy niemiecki Bundestag. 

Z kolei geotermia głęboka jak dotąd była wykorzystywana na obszarach o wysokiej aktywności tektonicznej, takich jak Włochy, Ameryka czy Indonezja. 

W przypadku geotermii głębokiej odwierty sięgają do miejsc, w których Ziemia jest cieplejsza, a ilość dostępnej energii wzrasta o ok. 30 st. Celsjusza na kilometr. 

Według szacunków naukowców, 70% terytorium Ziemi mogłoby dostarczać energię geotermalną dzięki użyciu nowoczesnych technik wiertniczych. 

Znaczny postęp technologiczny

Technologie wiertnicze rozwinęły się w ciągu ostatniej dekady, wykorzystując innowacje stosowanie do tej pory w przemyśle naftowym i gazowym, bez ryzyka trzęsień ziemi spowodowanych szczelinowaniem. 

Innowacje, takie jak przewiert poziomy czy zakres magnetyczny, czynią cały proces łatwiejszym i tańszym. Dodatkowo umożliwiają pracownikom przemysłu naftowego i gazowego przejście na odnawialne źródła energii bez konieczności specjalnych szkoleń. 

Bariery rozwoju geotermii

Istnieje jednak kilka barier przed zastosowaniem energii geotermalnej.

Geotermia operuje na rynkach energii elektrycznej, ogrzewania i chłodzenia, oferując stosunkowo tani produkt. Znacznie utrudnia to odzyskanie wysokich inwestycji kapitałowych. 

Wyzwaniem jest również znalezienie odpowiednich przepływów ciepła przy jednoczesnym ominięciu zasobów paliw kopalnych. Dodatkowo sam wynajem i eksploatacja wiertarek odpowiadają za 40-70% kosztów zaangażowanych w duże projekty geotermalne. 

Sytuacja geotermalna w Polsce

W Polsce idea wykorzystania zasobów geotermalnych liczy sobie już prawie 30 lat. Pierwsza krajowa instalacja geotermalna powstała w 1992 roku na Podhalu i funkcjonuje do dzisiaj, obecnie pod nazwą PEC Geotermia Podhalańska SA. 

Przypomnijmy, że we wrześniu br. ówczesny minister środowiska, Michał Woś, ogłosił program “Udostępnianie wód geotermalnych w Polsce”. Jego celem było finansowe wsparcie projektów “najlepszego OZE”, jak geotermię określił sam minister. 

Więcej o zastosowaniach geotermii oraz perspektywach rozwoju tego sektora przeczytasz tutaj. 

Źródło: euractiv.com