Zmieniające się warunki geopolityczne i rynkowe, a przede wszystkim rosnące ceny nośników energii i materiałów spowodowały, że Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej pochylił się nad popularnym programem „Czyste Powietrze”. W drugiej połowie bieżącego roku zostanie on poddany aktualizacji.

Największy projekt ekologiczny

Program priorytetowy „Czyste Powietrze” funkcjonuje od 2018 roku. Dzięki niemu właściciele domów jednorodzinnych otrzymują z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dotację na wymianę starego pieca (tzw. kopciucha) oraz ocieplenie domu wraz z kompleksową termomodernizacją. Program stale podlega monitoringowi i analizie, a w konsekwencji ewentualnym modyfikacjom lub koniecznym ulepszeniom. Wszystko po to, aby uprościć potencjalnym beneficjentom dostęp do oferty NFOŚiGW.

– Program jest największym projektem proekologicznym służącym skutecznej walce ze smogiem w naszym kraju. Cel pozostaje niezmienny: poprawa jakości powietrza i zmniejszenie emisji do atmosfery gazów cieplarnianych, natomiast zmiany w elastyczny sposób odnoszą się do rynkowego otoczenia, w którym program „Czyste Powietrze” obecnie funkcjonuje – podkreśla minister klimatu i środowiska Anna Moskwa.

Ulga termomodernizacyjna

Dostosowanie do zmian na rynku

Z uwagi na obecną sytuację geopolityczną, dynamiczną sytuację rynkową oraz skokowo wzrastające ceny nośników energii i materiałów, resort klimatu i środowiska opracowuje obecnie propozycję kolejnych zmian w programie. Wszystko po to, by zachęcić osoby, które będą wnioskować o dotację na wymianę źródła ciepła i termomodernizację budynku mieszkalnego. Jak przyznaje resort inwestycja przyczyni się do znacznego ograniczenia zużycia ciepła niezbędnego do ogrzania budynku, a tym samym oszczędności.

– Poprzez program „Czyste Powietrze” nie tylko ochronimy środowisko naturalne i tym samym zdrowie Polaków, ale także zwiększamy oszczędności finansowe w domowych budżetach – dodaje szefowa resortu.

Kiedy zmiany w programie „Czyste Powietrze”?

Zgodnie z zapowiedzią najbliższe i najpilniejsze modyfikacje programu „Czyste Powietrze” mają być wdrożone na przełomie III i IV kwartału 2022 roku. Warto dodać, że program jest zarazem przygotowywany do absorpcji środków zewnętrznych z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) oraz programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEnIKS), stanowiącego kontynuację dwóch wcześniejszych Programów Operacyjnych Infrastruktura i Środowisko 2007-2013 oraz 2014-2020 (POIiŚ). W tym zakresie również trwają jeszcze prace – tak, aby zachowana została maksymalna prostota w aplikowania do programu, a jednocześnie, aby zaplanowane środki finansowe mogły być wykorzystane zgodnie z warunkami programów zatwierdzonymi przez Komisję Europejską.

Zanim zmiany, uzgodnienia z interesariuszami

W obliczu coraz większych wyzwań klimatycznych, ekologicznych i ekonomicznych, program „Czyste Powietrze” będzie systematycznie ewoluował, a poważne zmiany w jego treści wymagają wielu uzgodnień ze wszystkimi interesariuszami, w tym również wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej (które są realizatorami programu w poszczególnych regionach) oraz z bankami, które – oprócz gmin – uczestniczą w realizacji programu. Dodatkowym, istotnym czynnikiem jest fakt, że NFOŚiGW na początku drugiej połowy 2022 roku planuje wdrożenie nowego programu pod nazwą „Ciepłe Mieszkanie”, komplementarnego wobec „Czystego Powietrza”. Będzie on bazował na doświadczeniach i wnioskach z pilotaży skierowanych do właścicieli budynków wielorodzinnych, które od ubiegłego roku są prowadzone na terenie województwa zachodniopomorskiego i dolnośląskiego, a także śląskiego (gmina Pszczyna).

Czy możemy pozwać rząd za zanieczyszczenia powietrza?

Kolejnym etapem modyfikacji w programie „Czyste Powietrze” (chodzi o drugi etap trzeciej części, który uruchomiono 25 stycznia 2022 roku) będzie dodatkowe wsparcie dla najmniej zamożnych właścicieli domów jednorodzinnych. Intencja tych przyszłych zmian jest taka, aby beneficjentów wesprzeć nie tylko finansowo, lecz również wspomóc ich logistycznie w realizacji niezbędnych inwestycji, służących poprawie jakości powietrza oraz komfortu życia.

Program „Czyste Powietrze” – cel

Przypomnijmy, że celem programu „Czyste Powietrze” jest poprawa jakości powietrza w Polsce. A głównym sposobem, aby to osiągnąć – wymiana starych pieców i kotłów na paliwo stałe oraz termomodernizacja domów jednorodzinnych – tak, aby można było w nich efektywnie zarządzać energią. W ramach projektu można uzyskać wsparcie do wymiany urządzeń grzewczych i ocieplenia budynków, ale także zastosowania kompleksowych rozwiązań, w tym dofinansowanie dokumentacji, na przykład audytu energetycznego, który umożliwia ocenę stanu domu i wskazuje, jakie prace należy wykonać, aby budynek był efektywny energetycznie. Korzyści ekologiczne wynikające z zastosowania nowych, przewidzianych w programie nisko- i zeroemisyjnych źródeł ciepła, jak i technologii, muszą być oczywiste i wymierne, takżew sensie ekonomicznym.

– W myśl zasady, że najlepsze jest to ciepło, którego nie tracimy, robimy wszystko, aby program, poza wymianą źródła ciepła, stanowił motywację do zwiększenia efektywności energetycznej budynku i w konsekwencji zmniejszenia jego zapotrzebowania na ciepło. Chcemy zachęcić potencjalnych beneficjentów do takich działań, które nie tylko przyniosą  efekty środowiskowe, ale docelowo będą wymierną korzyścią finansową, która znajdzie odzwierciedlenie w portfelach właścicieli domów jednorodzinnych – zaznacza wiceprezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Paweł Mirowski.

Aktualne dofinansowanie w programie „Czyste Powietrze”

Obecnie w programie „Czyste Powietrze” można otrzymać z NFOŚiGW dotacje na wymianę źródeł ciepła i termomodernizację domu w wysokości: do 30 000 zł dla podstawowego poziomu dofinansowania, 37 000 zł dla poziomu podwyższonego oraz 69 000 zł dla najwyższego poziomu. Oferta jest skierowana do właścicieli lub współwłaścicieli jednorodzinnych budynków mieszkalnych lub wydzielonych w domach jednorodzinnych lokali mieszkalnych z wyodrębnioną księgą wieczystą. Dotacja z NFOŚiGW obejmuje wymianę starych i nieefektywnych pieców na paliwo stałe na nowoczesne źródła ciepła spełniające najwyższe normy, a także przeprowadzenie gruntownych prac termomodernizacyjnych budynku, w tym jego ocieplenie oraz wymianę drzwi i okien.

Czytaj też: Polski Instytut Ekonomiczny: OZE mają pozytywny wpływ na wzrost gospodarczy

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.