Retencja wody pełni niezwykle istotną rolę w ekosystemach całego świata. W Polsce często pojawiają się problemy związane z niedostateczną retencją wody, co negatywnie wpływa na stan zachowania środowiska przyrodniczego. Dlaczego tak jest? Jak wygląda retencja w Polsce? I jak o nią zadbać?

Retencja wody – czym jest?

Retencją nazywamy zatrzymywanie i magazynowanie wody w ekosystemie. Odgrywa to niezwykle istotną rolę dla prawidłowego funkcjonowania przyrody, rolnictwa, społeczeństwa a także gospodarki. Niestety w Polsce spotykamy się z dość poważnym problemem związanym z niedoborem wody, co przyczynia się do osuszania terenu. Ponadto coraz częściej na terenie naszego kraju występują gwałtowne lecz krótkotrwałe zjawiska pogodowe takie, jak np. grad, śnieżyca czy ulewne deszcze, które prowadzą do podtopień. To skutki zmian klimatycznych. Kanalizacja deszczowa zaprojektowana kilka lub często nawet kilkanaście lat temu nie jest w stanie przyjąć takiej ilości wody, jaka może obecnie pojawić się w trakcie jednego opadu.

– Woda powstała w ten sposób odpływa głównie do sieci kanalizacyjnej oraz bezpośrednio do wód powierzchniowych i na grunty. To skutkuje brakiem możliwości wykorzystania jej ponownie w celach rolnych i gospodarczych. Stąd, aby zapobiec odpływowi wody, należy wykorzystywać proces retencji, w celu zatrzymania i zmagazynowania wody – mówi Marta Stobińska z LEMITOR Ochrona Środowiska.

• Dowiedz się także: Które kraje marnują najwięcej wody?

Aktualny stan retencji w Polsce

Z aktualnych analiz wynika, że pod względem magazynowania wody opadowej Polska nie wygląda najlepiej na tle Europy. Co więcej, mamy także znacznie mniejsze zasoby wód w zbiornikach podziemnych i powierzchniowych.

– Niestety to, ile mamy zmagazynowanej wody, zależy głównie od ilości opadów. W Polsce jest ich stosunkowo mało, a kiedy występują, to w ostatnich czasach są to dość ekstremalne zjawiska pogodowe, w postaci ulew, silnych opadów śniegu, burz z opadami gradu. Są krótkie i nie pozwalają na to, aby problem retencji w naszym kraju sprawnie rozwiązać – dodaje Marta Stobińska z LEMITOR Ochrona Środowiska.

Dodatkowo, sytuację tę utrudnia, np. wycinka lasów i przeznaczanie terenów na użytki rolne. Zmiany klimatyczne także przyczyniają się do degradacji środowiska naturalnego i negatywnie oddziałują na zasoby wód. Działalność człowieka nie pozostaje obojętna na zatrzymywanie wody. W dużych miastach, gdzie stopień zasklepienia powierzchni jest wysoki, woda nie ma możliwości wsiąknięcia w głąb powierzchni glebowej, przez co tworzą się kałuże, które następnie odparowują. Potencjał wody opadowej nie jest pełni wykorzystany.  Brak retencji może doprowadzić do znaczącego zmniejszania się powierzchni terenów podmokłych, występowania susz, pożarów  lasów i pól, nasilania się niebezpiecznych zjawisk pogodowych oraz zmniejszania się różnorodności biologicznej, a także szybszego odparowywania wody.

• Czytaj także: Gdańsk zakłada gruntowe ogrody deszczowe i parki retencyjne. To pionierskie rozwiązanie w skali kraju

Czy nowe zbiorniki retencyjne poprawią gospodarkę wodną w Polsce?

Jak można zadbać o retencję wody?

Aby zatrzymywać wodę w środowisku, można wykonać szereg działań, które składają się na wielką retencję i małą retencję. Główną metodą zatrzymania i wykorzystania wody w ekosystemie jest gromadzenie wody opadowej w specjalnych zbiornikach retencyjnych, oczkach wodnych, a nawet w wannach, beczkach czy innych pojemnikach, które można ustawiać pod rynnami. Tak zebraną wodę można wykorzystać do podlania ogrodu, pojenia zwierząt albo jako bazę do stworzenia nawozu płynnego. Na terenie zakładów przemysłowych można zastosować system odprowadzania deszczówki przez rynny oraz rurociągi prosto do specjalnych podziemnych zbiorników. Można też dołączyć pompy oraz hydrofory, aby ten proces zoptymalizować. Tak zebraną wodę można wykorzystać w celach przeciwpożarowych.

Bioretencja także służy do zatrzymywania wody w glebie. Polega m.in. na sadzeniu roślin w grupach, sadzeniu drzew czy co ostatnio jest coraz popularniejsze tworzeniu łąk kwietnych, które doskonale wiążą wilgoć w ziemi i filtrują wodę opadową. Łąki kwietnie nie wymagają intensywnego podlewania, ani częstego koszenia, tak jak w przypadku ozdobnych trawników. Stanowią niezwykle prosty sposób na zatrzymywanie wody, ale także zwiększenie bioróżnorodności, gdyż częstokroć stanowią one siedlisko dla setek gatunków roślin i zwierząt.

Susza rolnicza już w całej Polsce. Co to oznacza? 

źródło: informacja prasowa LEMITOR Ochrona Środowiska, fot. Canva

Artykuł stanowi utwór w rozumieniu Ustawy 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wszelkie prawa autorskie przysługują swiatoze.pl. Dalsze rozpowszechnianie utworu możliwe tylko za zgodą redakcji.